Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) của Liên minh châu Âu (EU) là một bước tiến quan trọng trong việc điều chỉnh sự cạnh tranh trong không gian kỹ thuật số.
DMA đặt ra các tiêu chí rõ ràng để xác định các “cổng thông tin” – những nền tảng kỹ thuật số lớn cung cấp các dịch vụ nền tảng cốt lõi như công cụ tìm kiếm, cửa hàng ứng dụng, dịch vụ nhắn tin, v.v. Các cổng thông tin này sẽ phải tuân thủ các quy định và nghĩa vụ được liệt kê trong DMA.
DMA không chỉ bổ sung mà còn làm sâu sắc thêm các quy tắc cạnh tranh của EU, vốn vẫn tiếp tục được áp dụng. Đạo luật này được kỳ vọng sẽ tạo ra một thị trường kỹ thuật số công bằng và có thể cạnh tranh hơn.
Theo DMA, các công ty công nghệ lớn như Amazon, Apple, Microsoft, Alphabet, Meta và ByteDance sẽ phải thực hiện những thay đổi lớn trong cách họ cung cấp dịch vụ tại các quốc gia thành viên của EU. Điều này nhằm mục đích giảm bớt sức mạnh kiểm soát của họ đối với dữ liệu người dùng và tăng cường quyền lựa chọn cho người tiêu dùng.
Nếu không tuân thủ, các công ty có thể phải đối mặt với những khoản phạt lớn, có thể lên đến 10% doanh thu toàn cầu cho lần vi phạm đầu tiên và tăng lên đến 20% cho những lần vi phạm sau đó. Mặc dù DMA chỉ áp dụng trong EU, nhưng nó có khả năng tạo ra những thay đổi lớn trong cách thức hoạt động của các công ty công nghệ lớn và cách người dùng tương tác với Internet trên toàn cầu.
DMA cũng đặt ra những thách thức mới cho các doanh nghiệp công nghệ, yêu cầu họ phải xem xét lại cách thức họ chia sẻ dữ liệu và cung cấp dịch vụ để phù hợp với các tiêu chuẩn mới. Điều này có thể bao gồm việc tăng cường bảo mật dữ liệu và cung cấp nhiều lựa chọn hơn cho người dùng về các ứng dụng và dịch vụ.
Bộ đôi đạo luật về kỹ thuật số
Trước DMA, EU cũng đã triển khai Đạo luật Dịch vụ số (DSA) từ ngày 26.8.2023, buộc chủ sở hữu các nền tảng này phải hạn chế những thông tin sai lệch và các nội dung tiêu cực như các bình luận mang tính thù địch, các nội dung cổ vũ khủng bố và quảng cáo các sản phẩm không an toàn.
Với hai đạo luật DMA và DSA, EU đã trở thành nơi đầu tiên trên thế giới mà các nền tảng trực tuyến không còn có thể tự đặt ra quy định của riêng mình. Đây là những bước đi tiên phong cho các nỗ lực quản lý không gian kỹ thuật số không biên giới hiện nay, bảo đảm hệ sinh thái kỹ thuật số phát triển lành mạnh và ổn định.
Khi triển khai thực hiện DMA, EU đánh giá sẽ có những công ty tuân thủ, thậm chí tuân thủ đầy đủ nhưng cũng có những trường hợp không thực hiện. Đồng thời khẳng định, luật mới không nhằm làm khó các công ty mà để thúc đẩy việc tuân thủ. Phó Chủ tịch điều hành phụ trách các vấn đề kỹ thuật số Margrethe Vestager nhận định rằng, dù kết quả của quá trình này ra sao, nhưng điều chắc chắn đó là một khi sự sáng tạo được vận dụng để thúc đẩy các hành vi bất hợp pháp, thì mọi công cụ quản lý sẽ được triển khai để ngăn chặn, thậm chí ở những lĩnh vực mà bộ đôi đạo luật này chưa vươn tới.