Nhân ngày Quốc tế Xác minh dữ kiện (2/4), Google giúp người dùng phát hiện thông tin sai lệch trên mạng bằng những công cụ của mình.
Những người phụ trách việc xác minh dữ kiện trên toàn thế giới đã có một năm bận rộn bởi nhiều sự kiện quan trọng: đại dịch Covid-19, các cuộc bầu cử diễn ra ở khắp nơi. Một nghiên cứu cho thấy việc xác minh dữ kiện có thể giúp chống lại tin giả. Song, công việc này không chỉ dành riêng cho các chuyên gia. Google gợi ý bạn 5 cách phát hiện tin giả bằng những công cụ, tính năng vô cùng đơn giản.
Tìm hiểu thêm về nguồn tin
Khi tình cờ đọc được một câu chuyện khó tin từ một trang web mà bạn chưa bao giờ nghe đến, trước hết, bạn cần kiểm tra liệu nguồn tin đó đã được xác thực hay chưa. Sau khi tìm hiểu về nguồn tin, bạn có thể nhấn vào biểu tượng menu để tìm hiểu thêm về kết quả. Tuy nhiên, hiện tại tính năng này chỉ hỗ trợ tiếng Anh và khả dụng tại Mỹ.
Nếu bạn nhấp vào kết quả, bạn có thể xem một trang web được miêu tả thế nào thông qua phần “Giới thiệu”. Nếu bạn muốn tham khảo thêm ý kiến, bạn có thể thử tìm kiếm từ những bên khác bằng cách yêu cầu Google loại bỏ những kết quả đến từ tên miền đó. Cú pháp để tìm kiếm theo yêu cầu này: about youtube -site: youtube.com.
Kiểm tra xem hình ảnh có được sử dụng trong ngữ cảnh phù hợp hay không
Ngạn ngữ cổ có câu: Một hình ảnh có giá trị hơn nghìn từ ngữ. Tuy vậy, bất cứ hình ảnh nào cũng có thể được chỉnh sửa vô tình gây hiểu lầm. Bạn có thể tìm kiếm bằng hình ảnh bằng cách nhấp chuột phải vào ảnh và chọn “Tìm kiếm hình ảnh trên Google”. Bạn có thể làm tương tự trên thiết bị di động bằng cách chạm và giữ hình ảnh. Thao tác này giúp bạn tra cứu bức ảnh để kiểm tra xem nó đã xuất hiện trên mạng trước đây chưa và trong bối cảnh nào, để bạn biết được liệu ý nghĩa ban đầu của nó có bị thay đổi hay không.
Tìm hiểu tin tức trên báo chí
Tiếp nhận thông tin từ nguồn cũng là một cách phát hiện tin giả. Bạn có thể nhìn vào cách các hãng tin tức khác nhau cùng đưa tin về một sự kiện. Từ đó bạn sẽ có được bức tranh toàn cảnh về sự kiện đó. Bên cạnh đó, bạn có thể chuyển sang chế độ tin tức hoặc tìm kiếm chủ đề trên news.google.com, và đừng quên xem qua phần “Toàn bộ tin tức” nếu tính năng này khả dụng.
Sử dụng Fact Check Explorer
Fact Check Explorer thu thập hơn 100.000 thông tin xác thực từ các nhà xuất bản có thẩm quyền trên khắp thế giới. Bạn có thể dùng thử công cụ này bằng cách tìm kiếm từ khóa từ một bài báo hoặc cá nhân mà bạn đang điều tra. Fact Check Explorer sẽ cho bạn biết tin tức có phải là giả hay không dựa trên kết quả điều tra được thực hiện bởi các trang web kiểm tra khác.
Sử dụng Google Earth hoặc Street View để xác thực vị trí
Khó có thể biết được những câu chuyện xảy ra ở các địa danh xa xôi có đúng với sự thật hay không. Bởi chúng ta không biết rõ về những địa danh đó. Tuy vậy, sử dụng Google Earth và Chế độ Xem phố của một vị trí trên Google Maps là một cách phát hiện tin giả hiệu quả. Hai công cụ này sẽ giúp bạn xác thực một bức ảnh có thật sự đến từ địa danh nào đó hay không.
Giả sử bạn bè gửi cho bạn một câu chuyện về Bigfoot đi dạo bên Tháp Eiffel ở Paris, Pháp. Kết quả hình ảnh Tháp Eiffel trên Chế độ Xem Phố sẽ ít nhất xác thực được rằng trên đỉnh tháp không hề có chiếc mũ cao bồi lớn màu đỏ nào. Nếu phần thông tin đó không đúng sự thật, phần còn lại của câu chuyện cũng có khả năng là giả.