Việc Chủ tịch kiêm CEO của Toshiba Corp – ông Nobuaki Kurumatani từ chức đã phần nào làm rõ những nghi ngờ về CVC đòi mua lại Toshiba với giá 20 tỷ USD.
Theo đó, sau khi CEO Toshiba từ chức, vị trí của ông Nobuaki Kurumatani sẽ được thay thế bởi Chủ tịch Satoshi Tsunakawa, một cuộc cải tổ đột ngột về lãnh đạo gây ra nghi ngờ về các đề nghị mua lại có thể định giá “biểu tượng ngành điện tử” của Nhật Bản vào khoảng 2,3 nghìn tỷ Yên.

CEO Toshiba từ chức, nghi vấn ‘bán mình’ dần lộ rõ?
Toshiba cho biết những thay đổi này có hiệu lực ngay lập tức trong một thông báo hôm nay ngày 14/4/2021. Osamu Nagayama, Chủ tịch Hội đồng Quản trị cho biết, công ty sẽ sớm bắt đầu xem xét người kế nhiệm cho Tsunakawa. Ông tạm thời sẽ trở lại công việc CEO mà ông đã đảm nhiệm trước đây.
Quyết định này được đưa ra khi các phe phái trong tập đoàn phản đối đề nghị mua lại sơ bộ từ CVC Capital Partners – nơi Kurumatani trước đây từng là Giám đốc khu vực châu Á. Một số giám đốc điều hành cảm thấy lời đề nghị này đã định giá thấp một tập đoàn của Nhật Bản – một tập đoàn đang nắm giữ những giá trị lớn về năng lượng và chất bán dẫn.
Mio Kato, một nhà phân tích trên Smartkarma cho biết: “Công nghệ quang học, kết hợp với thực trạng hiện tại là giá thầu của CVC hiện được cho là thấp hơn của KKR. Hơn nữa, CVC thiếu kinh nghiệm với các giao dịch quy mô như vậy…”
Mio Kato • Smartkarma
Nagayama, chủ tịch hội đồng quản trị Toshiba cho biết, ông không chắc liệu việc từ chức của Kurumatani có ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán với CVC hay không vì lời đề nghị là “rất sơ bộ và không chính thức”. Ông lưu ý rằng CVC đã lên tiếng ủng hộ ban lãnh đạo hiện tại trong khi Kurumatani đảm nhiệm vai trò quản lý.
Cổ phiếu của công ty đã tăng sau khi có tin tức về việc KKR có thể đặt giá thầu, nhưng sau đó đã vượt qua mức tăng đó để đóng cửa cao hơn 5,8%.
Kurumatani đã bị mất uy tín và sự ủng hộ giữa các giám đốc điều hành của công ty và các nhân viên khác cũng bị giảm mạnh. Niềm tin dành cho CEO đã giảm xuống dưới 60% trong một cuộc thăm dò nội bộ vào tháng 1, giảm so với mức hơn 90% của năm ngoái, theo thông tin từ Bloomberg News. Hơn 20% bày tỏ sự thiếu tin tưởng vào khả năng lãnh đạo của ông, tăng so với mức ít hơn 5% trước đây.

Kết quả cuộc khảo sát đã thúc đẩy Toshiba tiến hành các cuộc phỏng vấn chi tiết với một nhóm nhỏ hơn gồm khoảng 30 giám đốc điều hành cấp cao và hơn một nửa trong số họ bày tỏ sự thiếu tin tưởng đối với Kurumatani.
“Việc từ chức của Kurumatani giải quyết một số vấn đề, mang lại cho CEO mới một ưu thế, miễn động thái tiếp theo của ông phù hợp”
Travis Lundy, một nhà phân tích độc lập đăng trên Smartkarma
Một người trong số họ cho biết sự mất niềm tin vào Kurumatani một phần là do quyết định của ông ấy sẽ gắn với các mục tiêu 3 năm đặt ra vào năm 2018. Nhiều giám đốc điều hành cho rằng những mục tiêu đó không còn thực tế vì đại dịch COVID-19 và lo sợ áp lực phải đáp ứng chúng giống như thái độ cứng nhắc của những người tiền nhiệm, dẫn đến một vụ bê bối kế toán.
Trong cuộc họp báo hôm thứ Tư, Nagayama cho biết Giám đốc điều hành sẽ rời đi vì công ty đã quay trở lại khu vực đầu tiên của Sở giao dịch chứng khoán Tokyo.
Nagayama nói: “Kurumatani đã đề nghị từ chức vì cảm thấy công việc của mình là phục hồi Toshiba đã xong với việc quay trở lại phần đầu tiên của TSE”.
Ông cho biết Kurumatani đã quyết định không tham dự cuộc họp báo. Giám đốc điều hành sắp ra đi đã để lại một bức thư, và người phát ngôn của Toshiba đã đọc to cho giới báo chí.

Kurumatani cũng phải đối mặt với sự phản đối bên ngoài công ty. Năm ngoái, ông đã giữ vững vị trí của mình bằng một tỷ suất lợi nhuận thấp, khi chỉ có 57,2% cổ đông của Toshiba chấp thuận giữ ông làm việc này. Đặt câu hỏi về tính minh bạch và quy trình của cuộc bỏ phiếu đó, nhà đầu tư lớn nhất của Toshiba là Effissimo Capital Management đã yêu cầu một cuộc điều tra độc lập, được bật mí tại một cuộc họp cổ đông bất thường vào tháng 3.
KKR đang cân nhắc một giá thầu có khả năng định giá Toshiba cao hơn đề xuất mua lại trị giá 2,3 nghìn tỷ Yên mà hãng đã nhận được từ CVC, một nguồn tin thân cận cho biết.
Công ty đầu tư khổng lồ Brookfield Asset Management Inc. của Canada cũng đang trong giai đoạn khám phá sơ bộ lời đề nghị dành cho công ty, đồng thời cân nhắc giá thầu phù hợp.
Những người này cho biết các cuộc thảo luận đang ở giai đoạn đầu, chưa có quyết định cuối cùng và các cuộc thảo luận có thể không dẫn đến các đề nghị chắc chắn.
Tsunakawa, Giám đốc điều hành mới trở lại từ vị trí Chủ tịch, đã dành thời gian trong cuộc họp báo mới đây cam đoan rằng, Toshiba sẽ vẫn là một công ty Nhật Bản mạnh mẽ và tập trung đầu tư vào nghiên cứu – phát triển. Nhiều nhận định cho rằng, ông xuất hiện nhằm mục đích trấn an nhân viên và doanh nghiệp các đối tác sau đề nghị CVC.
Ông cũng thảo luận về cổ phần của Toshiba trong Kioxia Holdings Corp., công ty kinh doanh chip nhớ mà Toshiba đã bán đi phần lớn cổ phần. Tsunakawa cho biết Toshiba sẽ không bán số cổ phần còn lại của mình cho một công ty bán dẫn nước ngoài và ông dự đoán công ty sẽ niêm yết trên sàn chứng khoán. Tờ Wall Street Journal đưa tin rằng Micron Technology Inc. và Western Digital Corp. đều đang khám phá một thỏa thuận tiềm năng cho Kioxia.
“Chúng tôi vẫn cam kết hỗ trợ cho đợt IPO của Kioxia và lập trường của chúng tôi về việc bán cổ phần của mình là không thay đổi”, ông nói.
Tsunakawa – Tân CEO của Toshiba Corp.