Nhiều người sẵn sàng bỏ ra hàng trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỷ đồng để sưu tầm, đầu tư, mong thu lợi từ lan đột biến. Thế nhưng, định nghĩa lan đột biến là gì và vì sao nó lại “hot” thì nhiều người lại hiểu rất mơ hồ, hoặc không hiểu.
[powerpress]
Thời gian gần đây đã nổi lên hàng loạt sự việc người dân báo cáo rằng mình bị lừa mua lan đột biến với giá trị cao, có người thậm bị lừa hàng chục tỉ đồng.
Nhiều người đã bỏ tiền hoặc thế chấp nhà, đất để đầu tư lan đột biến. Giá cả các loại lan đột biến cũng vì thế mà bị đẩy lên cao, từ vài trăm ngàn đồng đến vài tỷ đồng/cm.
Vậy, lan đột biến thực tế là hoa gì? Tại sao lại có sức hút mãnh liệt và giá trị cao đến vậy?
Lan đột biến – khái niệm được “thần thánh hóa”?
Theo giải thích của nhiều chuyên gia, lan đột biến chỉ là một khái niệm cơ bản trong thực vật học, nhưng được “thần thánh hóa”, đã khiến nhiều người đã lầm tưởng, dẫn tới bỏ ra rất nhiều tiền vào đầu tư.
Theo lý giải của chuyên gia này, đặc tính của tất cả các loại thực vật là có thể xảy ra quá trình biến dị sinh học. Đây là những biến đổi mới, mà cơ thể thực vật thu được do tác động của các yếu tố môi trường và do quá trình tái tổ hợp di truyền.
“Cây hoa lan là một loại thực vật, và do đó, sự biến dị trên loài cây này là hoàn toàn bình thường, không có gì đặc biệt”, vị chuyên gia cho biết

Thực tế cũng ghi nhận lan đột biến là cụm từ đã có từ rất lâu, tuy nhiên trước đây mọi người chưa chú ý, và cũng không quan tâm lan đột biến là gì nên ít ai nhắc đến. Giờ đây khi dư luận quan tâm nhiều, nên chúng ta thấy khái niệm này có vẻ như xuất hiện nhiều hơn.
Về giá trị của lan đột biến là gì thì cũng chưa có công trình khoa học nào công bố tác dụng làm dược liệu hoặc công dụng khác của loài cây này.
Nói cách khác, mức giá bị thổi phồng về lan đột biến, cũng như mức độ quý hiếm của chúng chỉ hoàn toàn dựa trên cảm quan cá nhân về cái đẹp và độ hiếm của người trồng hoa mà thôi.
Bên cạnh đó, cũng chưa có tổ chức có thẩm quyền nào đứng ra công nhận giá trị, đánh giá của một cây lan đột biến và tất cả những việc trên chỉ thông qua thoả thuận và đánh giá bằng mắt và kinh nghiệm của người mua và người bán. Chính vì vậy, nhiều người bị lừa mua lan đột biến cao với giá trị cao.

Ngay cả những giao dịch “bạc tỷ” của lan đột biến cũng hoàn toàn không có sổ sách nào ghi lại, hoặc được cơ quan chức năng kiểm chứng. Do đó, đây hoàn toàn có thể chỉ là những “con số ảo” được thổi phồng lên nhằm tăng giá trị thực tế của cây lan vốn có.
Tại sao hoa lan đột biến lại đắt tiền?
Theo chuyên gia, có nhiều trường hợp những cây lan đột biến mà chúng ta thấy (từ thực tế hoặc trên hình ảnh) chưa chắc đã phải là lan đột biến từ sự “biến dị đột biến hay biến dị tự nhiên”, mà còn có thể chỉ là “biến dị tái tổ hợp” hay còn gọi “biến dị nhân tạo”.
Trong đó, “biến dị tái tổ hợp” ở đây có thể hiểu là do quá trình thụ phấn (do con người hoặc côn trùng, gió) đã sinh ra những hạt lan lai, để từ đó tạo ra những cây lan mới, khác với đặc tính của cây bố mẹ, khác màu hoa của cây bố, mẹ.
Sự khác biệt này không phải là “biến dị đột biến” trong quá trình sinh trưởng, mà đã hình thành ngay từ khi cây hoa lan sinh ra, do đó về giá trị mà nói, chúng không thể so sánh với những trường hợp đặc biệt.

Lý giải cho “cơn sốt bạc tỷ” của lan đột biến, nhiều chuyên gia đánh giá sở dĩ hình thành nên trào lưu này là do sự thổi phồng quá mức của người chơi lan, cũng như do các cơ quan chức năng chưa có biện pháp can thiệp đủ mạnh..
Còn theo những người sưu tầm lan, việc sở hữu những cây lan đột biến độc lạ, mới tinh chưa có tên trong danh sách thực vật toàn cầu thật sự là một sự hấp dẫn “rất gì và này nọ” đối với nhiều người đam mê sưu tầm lan thật sự. Đắt mất cũng có người am hiểu tìm kiếm, sưu tầm sở hữu.
Theo bạn, việc bỏ “chục tỷ” chỉ để sở hữu một nhành lan đột biến liệu có thật sự đáng giá?
[powerpress_subscribe]